درود به همگی. امیدوارم که حالتون خیلی خوب باشه. امروز میخوام کمپین Defective by Design رو بهتون معرفی کنم. همون طور که میدونید بنیان نرم‌افزار آزاد کمپین های زیادی داره. کمپین های بنیان نرم‌افزار آزاد در واقع ابزار کارآمدی برای ترویج نرم‌افزار آزاد به حساب میان. چرا؟ چون که پذیرش نرم‌افزار آزاد رو در عموم هدف قرار میدن. خب طبیعتاً برای معرفی نرم‌افزار آزاد شروع بهتر و موثر تری نسبت به این هستن که مثل روش مرسوم قدیمی یهویی با سوال نرم‌افزار آزاد چیست شروع کنیم به توضیح دادن. در حال حاضر بنیان نرم‌افزار آزاد 15 کمپین مختلف در راستای اهداف جنبش نرم‌افزار آزاد داره. یکی از این 15 تا، کمپین Defective by Design هست که توی این پست قراره شما رو باهاش آشنا کنم. بطور خلاصه این یه کمپین ضد DRM هست. سوالی که الان براتون پیش میاد اینه که DRM چی هست اصلاً؟ در کل DRM کوتاه شده Digital Rights Management هست، به معنی مدیریت حقوق دیجیتال. بنظر چیز خوبیه مگه نه؟ در واقع نه! نه برای ما. این چیزی نیست که به مزاج فعالان جنبش نرم‌افزار آزاد، کسایی که به آزادی دیجیتال خودشون اهمیت میدن خوش بیاد. ما ترجیح میدیم بهش بگیم Digital Restrictions Management به معنی مدیریت محدودیت‌های دیجیتال. البته من ترجیح میدم واضح‌تر بگمش. من بهش میگم مدیریت محدود‌سازی‌های دیجیتال. چیزی که اونا بهش میگن مدیریت حقوق دیجیتال به معنی استفاده از فناوری و به کار گرفتن راه و روش هایی برای کنترل دسترسی به مواد دارای حق نشر یا copyright هست. ساده تر بخوام بگم مثلاً به سازنده‌های محتوا و یا کسایی که حق نشر دارن این امکان رو میده که مدیریت کنن کاربر‌ها چه کارایی میتونن با محتوای اونا انجام بدن. برای مثال اینکه نهایت بشه با چه تعداد دستگاه به این محتوا دسترسی داشت و یا اینکه بتونن اون رو به اشتراک بگذارن یا نه. بعنوان مثال بیاید درمورد Spotify صحبت کنیم. هر نوع حساب های کاربری نهایت بتونه از طریق تعدادی محدود و مشخص از دستگاه‌ها استفاده بشه. همچنین بعنوان کاربر Spotify اجازه ندارید که یه آهنگ رو بطور مستقیم دانلود کنید و آزادانه از هر طریقی که میخواین اون رو با بقیه به اشتراک بگذارید. اجازه دانلود به خود شما داده شده. میتونید اون آهنگ رو دانلود کنید ولی بخاطر DRM مجبورید فقط از طریق خود اپلیکیشن Spotify اون آهنگ دانلود شده رو گوش بدید. برای به اشتراک‌گذاری اون آهنگ با بقیه هم فقط میتونید لینک آهنگ رو برای بقیه بفرستید اما اونا هم باید به حساب Spotify دسترسی داشته باشن. بعنوان مثال های بیشتر، DRM میتونه به اشتراک‌گذاری یه مقاله رو غیر قانونی کنه و یا کپی گرفتن از یه DVD رو. قطعاً همه شما این رو تجربه داشتید که بخواید یه گیم single player اجرا کنید ولی اون گیم فقط در صورتی که به اینترنت متصل باشید اجرا بشه. اینم یکی دیگه از هزاران موقعیتی هست که تحت تأثیر DRM قرار گرفتیم. این کاملاً واضحه که مدیریت محدود‌سازی‌های دیجیتال به طور ذاتی با نرم‌افزار آزاد سازگار نیست. اینجاست که بنیان نرم‌افزار آزاد با کمپین Defective by Design وارد عمل شد تا با DRM مقابله کنه. سال ۲۰۰۵ یکی از مدیران دیزنی در مصاحبه‌ای با نشریه The Economist گفت که اگه مصرف‌کننده‌ها حتی بدونن DRM وجود داره، چی هست و چطوری کار میکنه ما شکست خورده هستیم. همین رو وبسایت Defective by Design هم توی صفحه اصلیش قراره داده. خب بریم سر وقت معرفی این کمپین. Defective by Design یه کمپین از نوع مردمی هست که نیازمند مشارکت عموم مردمه. یعنی هرچی مشارکت عمومی در این کمپین بیشتر باشه طبیعتاً تاثیرگذار تر میشه. خود عبارت Defective by Design که اسم این کمپین هست توی ترجمه فارسی اونقدرا قابل فهم نیست و میتونه “معیوب به‌طور طراحی شده” و یا “معیوب بخاطر طراحی” ترجمه بشه اما برای درک بهتر میتونیم از معادل هایی مثل “از بن بد طراحی شده”، “ذاتاً معیوب” و یا “با نقص در ذات” استفاده کنیم. هدف کلی این کمپین هم اینه که دستگاه‌ها و یا رسانه‌هایی با DRM زنجیر شدن رو همون طوری که واقعاً هستن، یعنی “ذاتاً معیوب و از بن بد طراحی شده” به مردم معرفی کنن. خب نقطه قوت این کمپین همینه. یه ویدیو توی صفحه اول وبسایت Defective by Design هست که اگر ببینیدش متوجه میشید در مصاحبه با اون فرد قبل از اینکه کمپین رو معرفی کنن اول راجب آزادی عمل کاربر برای دانلود و به اشتراک‌گذای آهنگ پرسیده میشه و آره مثل همه ما ترجیحش اینه بتونه آزادانه دانلود کنه و به اشتراک بگذاره اونم به هر طریقی که دلش بخواد. اینجاست که به اون فرد میشه گفت چیزی مثل Spotify اینجوری نیست پس یعنی ذاتاً معیوب و از بن بد طراحی شده هست. جالبه مگه نه؟ در واقع بطور کل این شکلی عموم رو به این کمپین دعوت میکنن. این کاملا حس این رو برای اون شخص بوجود میاره که خب این آزادی‌ها خیلی پایه‌ای هستن طبیعتاً حق دارم این آزادی رو داشته باشم پس چیزی مثل Spotify ذاتاً مشکل داره چون از ریشه جوری طراحی شده که این آزادی رو از من بگیره و محدودم کنه. توی این کمپین محصولاتی که با DRM معیوب شده شناسایی و هدف‌گذاری میشن، به عموم نشون داده میشه که چطوری این محدودیت‌ها قدرت رو متمرکز میکنه و فشار حداکثری به فروشنده‌ها یا سازنده‌ها وارد میشه تا محصولات خودشون رو با DRM معیوب نکنن. این کمپین سال ۲۰۰۶ توسط بنیان نرم‌افزار آزاد راه اندازی شد. بیشتر از ۲۰۰ تا اقدام متفاوت برای پیش‌برد اهداف این کمپین برنامه‌ریزی و اجرا شده که طی اون تعداد زیادی از متخصصین فناوری عضو این کمپین شدن. در حال حاضر هدف کمپین قبول نکردن DRM هست در صورتی که اوایل هدفشون بیشتر آگاه کردن عموم از وجود DRM و چیستی اون بوده. الان همچنان DRM ادامه داره حتی قوی تر از قبل بخصوص توی کتابای الکترونیک، گیم و بازی اما یکی از موفقیت های بزرگ این کمپین توی صنعت موسیقی بوده. برای همینم من توی این پست از اول بیشتر به آهنگ و Spotify و … اشاره کردم. طبق اطلاعاتی که Defective by Design داده دیگه خیلی از لِیبل های موزیک از DRM دست کشیدن که این خودش به تنهایی موفقیت بزرگی برای این کمپین به حساب میاد. البته ما ایرانیا از داخل، DRM رو اونقدرا برای موزیک هیچوقت حس نکردیم که نکته خیلی بامزه‌ای هست. خب بریم سر وقت سوال “چطوری به کمپین Defective by Design بپیوندم؟” یه سر به بخش Take-Action وبسایت این کمپین بزنید. راهنمای کاملی برای مشارکت توی این کمپین وجود داره. موارد زیادی برای انجام دادن هست. همیشه یه Action برای انجام دادن توی این لیست وجود داره ولی مثلا میتونید توی ایمیل لیست Action Alert عضو بشید که اگر Action جدیدی به لیست برای مشارکت کردن اضافه شد با خبر بشید. مورد دیگه میتونه مطالعه DRM-Free Guide باشه. هدفش اینه که با جایگزین های آزاد برای اکثر حوزه های استفاده آشنا بشید و همچنین سرویس‌های DRM-Free و … که بعد از آشنا شدن با این جایگزین‌ها، استفاده ازشون و معرفی کردنشون به بقیه و حتی توضیح دادن درمورد DRM و کمپین Defective by Design میتونه مشارکت خیلی خوبی باشه. بجز این موارد چیزای بیشتری برای انجام دادن هست که توی لیست میتونید مطالعه کنید. یکی از کارای ساده استفاده از Web Graphics توی وبلاگ شخصی خودتون برای نشون دادن حمایتتون از این کمپین هست که شامل چند تا badge و banner میشه و طبق سلیقه خودتون ازشون استفاده میکنید. دقیقاً کاری که همینجا توی وبلاگم انجام دادم. فوتر رو یه نگاه بندازید. خلاصه که راه های زیادی برای مشارکت توی این کمپین وجود داره که اگر خواستید میتونید راجب هر کدوم توی وبسایت Defective by Design بیشتر مطالعه کنید اما پیشنهاد میکنم در قدم اول DRM رو کاملاً بشناسید و به این نتیجه برسید که چرا برای خود شما بعنوان کاربر یا مصرف‌کننده و همچنین بقیه خوب نیست و توی قدم دوم راجبش به دیگران آگاهی بدید. امیدوارم که تونسته باشم به خوبی شما عزیزان رو با DRM و کمپین Defective by Design آشنا کرده باشم. امیدوارم شما هم توی این کمپین سهیم بشید و مشارکت های خوبی پیش‌رو داشته باشید. ممنون از وقتی که گذاشتید و این پست رو مطالعه کردید. بدرود و امیدوارم که همواره تندرست باشید.
منبع: Defective by Design
راستی اگر دوست داشتید میتونید منو به یه قهوه دعوت کنید :)
این بهم کمک میکنه که با انرژی و قدرت بیشتری ادامه بدم…